అణురంగంలో ఇక ప్రైవేట్‌ భాగస్వామ్యం.. శాంతి బిల్లుకు రాష్ట్రపతి ఆమోదం

భారతదేశ పౌర అణు రంగంలో ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యానికి మార్గం సుగమం చేస్తూ, సస్టైనబుల్ హార్నెసింగ్ అండ్ అడ్వాన్స్‌మెంట్ ఆఫ్ న్యూక్లియర్ ఎనర్జీ ఫర్ ట్రాన్స్‌ఫార్మింగ్ ఇండియా (శాంతి) బిల్లుకు రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము ఆమోదం తెలిపారు. శాంతి బిల్లుకు రాష్ట్రపతి శనివారం ఆమోదం తెలిపారని ప్రభుత్వ నోటిఫికేషన్‌లో పేర్కొంది. శీతాకాల సమావేశాల్లో పార్లమెంటు ఈ చట్టాన్ని ఆమోదించింది. శాంతి బిల్లు పౌర అణు రంగాన్ని నియంత్రించే ప్రస్తుత చట్టాలన్నింటినీ కలిపి ప్రైవేట్ కంపెనీలకు అవకాశం కల్పిస్తుంది. ఇది 1962 నాటి అణుశక్తి చట్టం, 2010 నాటి అణు నష్టానికి పౌర బాధ్యత చట్టాన్ని రద్దు చేస్తుంది. ఇవి దేశంలో అణుశక్తి వృద్ధికి అడ్డంకులుగా ఉద్భవించాయని ప్రభుత్వం పేర్కొంది.

కొత్త చట్టం ప్రకారం, ప్రైవేట్ కంపెనీలు, జాయింట్ వెంచర్లు ప్రభుత్వం లైసెన్స్‌కు లోబడి అణు విద్యుత్ ప్లాంట్లను నిర్మించవచ్చు, స్వంతం చేసుకోవచ్చు, నిర్వహించవచ్చు. తొలగించవచ్చు. అదే సమయంలో.. వ్యూహాత్మక, సున్నితమైన కార్యకలాపాలు రాష్ట్ర నియంత్రణలోనే ఉంటాయని బిల్లు స్పష్టం చేస్తుంది. యురేనియం, థోరియం తవ్వకం, సుసంపన్నం, ఐసోటోపిక్ విభజన, ఖర్చు చేసిన ఇంధనాన్ని తిరిగి ప్రాసెస్ చేయడం, అధిక స్థాయి రేడియోధార్మిక వ్యర్థాల నిర్వహణ, భారీ నీటి ఉత్పత్తిని కేంద్ర ప్రభుత్వం లేదా ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని సంస్థలు ప్రత్యేకంగా నిర్వహిస్తూనే ఉంటాయి.

శాంతి బిల్లు అమలు భారతదేశ పౌర అణు చట్రంలో ఒక ప్రధాన పునర్నిర్మాణాన్ని సూచిస్తుంది, ప్రభుత్వం అణు ఇంధన చక్రం యొక్క కీలకమైన అంశాలపై నియంత్రణను నిలుపుకుంటూనే విద్యుత్ ఉత్పత్తిని ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యానికి తెరుస్తుంది. భారతదేశ ప్రధాన గ్రామీణ ఉపాధి కార్యక్రమంలో పెద్ద మార్పుకు అధికారికంగా మార్గం సుగమం చేస్తూ, విక్షిత్ భారత్ — రోజ్‌గార్ మరియు అజీవిక మిషన్ (గ్రామీణ్) (VB-G RAM G) బిల్లు, 2025 కు అధ్యక్షురాలు ద్రౌపది ముర్ము తన ఆమోదం తెలిపిన కొన్ని గంటల తర్వాత ఈ ఆమోదం లభించింది . దీనితో, రెండు దశాబ్దాల నాటి మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం (MGNREGA) ప్రభుత్వ విక్షిత్ భారత్ 2047 దార్శనికతకు అనుగుణంగా కొత్త చట్టబద్ధమైన చట్రంతో భర్తీ చేయబడింది.