రాష్ట్ర నిర్ణయాన్ని విమర్శించే హక్కు ప్రతి పౌరుడికి ఉంది: సుప్రీంకోర్టు

న్యూఢిల్లీ: రాష్ట్ర నిర్ణయాన్ని విమర్శించే హక్కు ప్రతి పౌరుడికి ఉందని సుప్రీంకోర్టు గురువారం నాడు పేర్కొంది. ఆర్టికల్ 370 రద్దును విమర్శిస్తూ తన వాట్సాప్ స్టేటస్ పెట్టాడని ప్రొఫెసర్‌పై పోలీసులు నమోదు చేసిన ఎఫ్‌ఐఆర్‌ను రద్దు చేసింది. బొంబాయి హైకోర్టు ఆదేశాలను పక్కన పెడుతూ.. భారతీయ శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 153A (మత సామరస్యతను ప్రోత్సహించడం) కింద ప్రొఫెసర్ జావేద్ అహ్మద్ హజామ్‌పై నమోదు చేసిన కేసును సుప్రీంకోర్టు రద్దు చేసింది.

ఆర్టికల్ 370 రద్దుకు సంబంధించి “ఆగస్టు 5-బ్లాక్ డే జమ్మూ & కాశ్మీర్”, “ఆగస్టు 14-“హ్యాపీ ఇండిపెండెన్స్ డే పాకిస్తాన్” అంటూ వాట్సాప్ సందేశాలను పోస్ట్ చేసినందుకు హజామ్‌పై మహారాష్ట్ర పోలీసులు కొల్హాపూర్‌లోని హత్కనంగలే పోలీస్ స్టేషన్‌లో ఎఫ్‌ఐఆర్ నమోదు చేశారు. ఇతర దేశాల పౌరులకు తమ స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం సందర్భంగా శుభాకాంక్షలు తెలిపే హక్కు ప్రతి పౌరునికి ఉందని కూడా అత్యున్నత న్యాయస్థానం పేర్కొంది.

భారత పౌరుడు తమ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవమైన ఆగస్టు 14న పాక్ పౌరులకు శుభాకాంక్షలు తెలిపితే అందులో తప్పు లేదని సుప్రీంకోర్టు వ్యాఖ్యానించింది. “భారత రాజ్యాంగం, ఆర్టికల్ 19(1)(ఎ) ప్రకారం వాక్, భావప్రకటనా స్వేచ్ఛకు హామీ ఇస్తుంది. పేర్కొన్న హామీ ప్రకారం, ప్రతి పౌరుడు ఆర్టికల్ 370 రద్దు చర్యపై విమర్శించే హక్కును కలిగి ఉంటాడు. రాష్ట్రం ఎలాంటి నిర్ణయం తీసుకున్నా తాను అసంతృప్తిగా ఉన్నానని చెప్పే హక్కు ఆయనకు ఉంది’’ అని న్యాయమూర్తులు అభయ్ ఎస్ ఓకా, ఉజ్జల్ భుయాన్‌లతో కూడిన ధర్మాసనం పేర్కొంది.

ఆర్టికల్ 370 రద్దు, జమ్మూ కాశ్మీర్ స్థితి మార్పు చర్యను విమర్శించే హక్కు భారతదేశంలోని ప్రతి పౌరుడికి ఉందని అత్యున్నత న్యాయస్థానం పేర్కొంది. ''రద్దు జరిగిన రోజును 'బ్లాక్ డే'గా వర్ణించడం నిరసన, వేదన యొక్క వ్యక్తీకరణ. రాష్ట్ర చర్యలపై ప్రతి విమర్శలు లేదా నిరసన సెక్షన్ 153-ఎ ప్రకారం నేరంగా పరిగణించబడితే, భారత రాజ్యాంగం యొక్క ముఖ్యమైన లక్షణం అయిన ప్రజాస్వామ్యం మనుగడ సాగించదు'' అని ధర్మాసనం పేర్కొంది.

ఆర్టికల్ 19(1)(ఎ) కింద హామీ ఇవ్వబడిన హక్కులలో చట్టబద్ధమైన పద్ధతిలో విభేదించే హక్కు అంతర్భాగమని సుప్రీం కోర్టు పేర్కొంది. ప్రతి వ్యక్తి అసమ్మతి చెప్పే ఇతరుల హక్కును గౌరవించాలి. ప్రభుత్వ నిర్ణయాలకు వ్యతిరేకంగా శాంతియుతంగా నిరసన తెలిపే అవకాశం ప్రజాస్వామ్యంలో ముఖ్యమైన భాగం. "చట్టబద్ధమైన పద్ధతిలో విభేదించే హక్కును ఆర్టికల్ 21 ద్వారా హామీ ఇవ్వబడిన గౌరవప్రదమైన, అర్థవంతమైన జీవితాన్ని గడపడానికి హక్కులో భాగంగా పరిగణించాలి" అని అది పేర్కొంది.

నిరసన లేదా అసమ్మతి ప్రజాస్వామ్య సెటప్‌లో అనుమతించదగిన మోడ్‌ల యొక్క నాలుగు మూలల్లో ఉండాలి, ఇది ఆర్టికల్ 19లోని క్లాజ్ (2) ప్రకారం విధించిన సహేతుకమైన పరిమితులకు లోబడి ఉంటుందని బెంచ్ పేర్కొంది. ప్రస్తుత కేసులో అప్పీలుదారు హద్దులు దాటలేదని సుప్రీంకోర్టు పేర్కొంది. ఒక సమూహంలోని వ్యక్తుల భావోద్వేగాలను రెచ్చగొట్టే అవకాశాన్ని కొట్టిపారేయలేమని హైకోర్టు పేర్కొంది.