రైతు భరోసా అమలుపై ప్రభుత్వం కీలక నిర్ణయం

హైదరాబాద్: రైతు బంధు స్థానంలో సంక్రాంతి నుంచి ప్రారంభం కానున్న కొత్త రైతు భరోసా పథకానికి అర్హులైన ఎకరాల సంఖ్యపై సీలింగ్ విధించేందుకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మొగ్గు చూపుతున్నట్లు సమాచారం. బదులుగా, ఆర్థిక ఒత్తిడిని తగ్గించడానికి వ్యవసాయేతర భూములను మినహాయించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుందని అధికారిక వర్గాలు తెలిపాయి. రైతు భరోసా కింద ఏడాదికి ఎకరాకు రూ. 15,000 (ఖరీఫ్, రబీకి ఎకరాకు రూ. 7,500 చొప్పున) ఇస్తామని కాంగ్రెస్‌, రైతు బంధు కింద ఏడాదికి ఎకరాకు రూ. 10,000 (ఖరీఫ్, రబీకి ఒక్కొక్కటి రూ. 5,000) ఇస్తామని బీఆర్ఎస్ ఎన్నికల ముందు హామీ ఇచ్చాయి.

అయితే రైతు భరోసా పథకం అమలు చేస్తే కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వంపై అదనపు ఆర్థిక భారం పడనుంది. గత బిఆర్‌ఎస్ ప్రభుత్వ హయాంలో 2018 నుండి 2024 వరకు కొనసాగిన రైతు బంధు అమలుపై కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం నిర్వహించిన సమీక్షలో నిధుల దుర్వినియోగం బయటపడిందని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. వ్యవసాయేతర భూములు - రియల్ ఎస్టేట్ వెంచర్లు, రోడ్లు, కొండలకు రైతు బంధు ఇవ్వబడింది. దీని ఫలితంగా ఆరేళ్లలో రూ. 25,672.18 కోట్ల వృధాగా అంచనా వేయబడింది, సగటున సంవత్సరానికి రూ. 4,000 కోట్లు.

రైతు భరోసాను ఎకరాల సంఖ్యకు పరిమితం చేయకుండా అమలు చేయడానికి ఈ పొదుపును దారి మళ్లించవచ్చని కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం విశ్వసిస్తోంది. రైతు భరోసా మార్గదర్శకాలను రూపొందించేందుకు ఉప ముఖ్యమంత్రి మల్లు భట్టి విక్రమార్క నేతృత్వంలో ముఖ్యమంత్రి ఎ. రేవంత్ రెడ్డి మంత్రివర్గ ఉపసంఘాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. అటువంటి పరిమితి లేని రైతు బంధు మాదిరిగా కాకుండా, కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం ఒక్కో రైతుకు 5 లేదా 10 ఎకరాల ఎగువ సీలింగ్‌ను విధించవచ్చని ఊహాగానాలు వచ్చాయి.

అయితే, అటువంటి సీలింగ్‌కు ముఖ్యమంత్రి సానుకూలంగా లేరని వర్గాలు సూచిస్తున్నాయి. కేవలం 10 శాతం మంది రైతులు - దాదాపు 1,16,722 మంది వ్యక్తులు - 18.48 లక్షల ఎకరాల్లో 10 నుంచి 53 ఎకరాల మధ్య భూములు కలిగి ఉన్నారని డేటా వెల్లడిస్తోంది. దీనికి విరుద్ధంగా, మెజారిటీ (56.10 లక్షల మంది రైతులు) ఒక్కొక్కరు ఐదు ఎకరాల కంటే తక్కువ కలిగి ఉన్నారు. పెద్ద భూ యజమానులకు ప్రయోజనాలను పరిమితం చేయడం ప్రభుత్వ ప్రతిష్టను దెబ్బతీస్తుందని, ప్రతిపక్ష బీఆర్‌ఎస్‌కి రాజకీయ పరపతిని అందించవచ్చని ముఖ్యమంత్రి అభిప్రాయపడ్డారు. సీలింగ్ విధించే బదులు వ్యవసాయేతర భూములను గుర్తించి, నిధుల దుర్వినియోగాన్ని నిరోధించేందుకు సమగ్ర వ్యవసాయ సర్వే నిర్వహించాలని ప్రభుత్వం యోచిస్తోంది.

ఈ చర్య వల్ల ఆర్థిక భారం లేకుండా ఏటా ఎకరాకు రూ.15,000 అందజేస్తామన్న హామీని కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం నెరవేర్చగలదు. బీఆర్‌ఎస్‌ ప్రభుత్వం 2018లో ప్రవేశపెట్టిన రైతు బంధు, పరిమితులు లేకుండా ఏటా ఎకరాకు రూ.10,000 అందించింది. ఆరేళ్లపాటు సాగిన 12 వాయిదాల్లో ఈ పథకం రూ.80,453.32 కోట్లను పంపిణీ చేసింది, ఇందులో వృథా అయిన రూ.25,672.18 కోట్లు ఉన్నాయి. రైతు భరోసా కింద కౌలు రైతులకు ఏడాదికి రూ.15వేలు, వ్యవసాయ కూలీలకు రూ.12వేలు ఇస్తామని కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టోలో హామీ ఇవ్వగా, లబ్ధిదారుల గుర్తింపు ప్రక్రియ ఇంకా ప్రారంభం కాలేదు. అధికారిక వర్గాలు ఈ విభాగాలు సంక్రాంతి నుండి కవర్ చేయబడవని, అది మరింత ఆలస్యం కావచ్చని సూచిస్తున్నాయి.

క్యాబినెట్ సబ్‌కమిటీ నివేదిక డిసెంబర్ 16న ప్రారంభమయ్యే శాసనసభ శీతాకాల సమావేశాల సందర్భంగా సమర్పించబడుతుంది, అన్ని పార్టీల ఎమ్మెల్యేలు పథకం మార్గదర్శకాలు ఖరారు కావడానికి ముందే ఇన్‌పుట్ అందించాలని భావిస్తున్నారు.