నేటి నుంచి అమల్లోకి కొత్త క్రిమినల్‌ చట్టాలు.. బ్రిటీష్‌ కాలం నాటి చట్టాలకు తెర

న్యూఢిల్లీ: భారతదేశ నేర న్యాయ వ్యవస్థలో విస్తృతమైన మార్పులను తీసుకురావడంతోపాటు వలసవాద కాలం నాటి చట్టాలకు ముగింపు పలుకుతూ సోమవారం నుంచి దేశవ్యాప్తంగా మూడు కొత్త క్రిమినల్ చట్టాలు అమల్లోకి రానున్నాయి. భారతీయ న్యాయ సంహిత, భారతీయ నాగరిక్ సురక్షా సంహిత, భారతీయ సాక్ష్యా అధినియం వరుసగా బ్రిటీష్ కాలం నాటి ఇండియన్ పీనల్ కోడ్, క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్, ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ యాక్ట్ స్థానంలో ఉంటాయి.

జీరో ఎఫ్‌ఐఆర్, పోలీసు ఫిర్యాదుల ఆన్‌లైన్ నమోదు, ఎస్ఎంఎస్ వంటి ఎలక్ట్రానిక్ మోడ్‌ల ద్వారా సమన్లు, అన్ని క్రూరమైన నేరాలకు నేర దృశ్యాలను తప్పనిసరి వీడియోగ్రఫీ వంటి నిబంధనలతో కూడిన ఆధునిక న్యాయ వ్యవస్థను కొత్త చట్టాలు తీసుకువచ్చాయి.

రాజ్యాంగంలో పొందుపరిచిన ఆదర్శాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ప్రస్తుత సామాజిక వాస్తవాలు, నేరాలను పరిష్కరించేందుకు, వీటిని సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడానికి ఒక యంత్రాంగాన్ని అందించడానికి ఈ చట్టాలను తీసుకొచ్చినట్టు అధికారిక వర్గాలు తెలిపాయి.

చట్టాలను ప్రయోగాత్మకంగా రూపొందించిన కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా, బ్రిటీష్ కాలం నాటి చట్టాల మాదిరిగా కాకుండా శిక్షా చర్యలకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చే కొత్త చట్టాలు న్యాయం అందించడానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తాయని అన్నారు. "ఈ చట్టాలు భారతీయులు, భారతీయుల కోసం, భారత పార్లమెంటుచే రూపొందించబడ్డాయి. వలసవాద నేర న్యాయ చట్టాల ముగింపును సూచిస్తాయి" అని ఆయన అన్నారు.

చట్టాల నామకరణాన్ని మార్చడం మాత్రమే కాదని, పూర్తి సవరణను తీసుకురావాలని అమిత్‌ షా అన్నారు. కొత్త చట్టాల "ఆత్మ, శరీరం" భారతీయమని ఆయన అన్నారు. న్యాయం అనేది ఒక గొడుగు పదం, ఇది బాధితుడు, దోషి ఇద్దరినీ కలుపుతుంది, ఈ కొత్త చట్టాలు భారతీయ నీతితో రాజకీయ, ఆర్థిక, సామాజిక న్యాయాన్ని నిర్ధారిస్తాయి అని హోం మంత్రి అన్నారు.

కొత్త చట్టాల ప్రకారం, క్రిమినల్ కేసులలో విచారణ పూర్తయిన 45 రోజులలోపు తీర్పు రావాలి. మొదటి విచారణ నుండి 60 రోజులలోపు అభియోగాలను రూపొందించాలి. అత్యాచార బాధితుల స్టేట్‌మెంట్‌ను మహిళా పోలీసు అధికారి తన సంరక్షకుడు లేదా బంధువు సమక్షంలో నమోదు చేస్తారు. ఏడు రోజుల్లో వైద్య నివేదికలు రావాలి.

వ్యవస్థీకృత నేరాలు, ఉగ్రవాద చర్యలు నిర్వచించబడ్డాయి. దేశద్రోహంతో రాజద్రోహం భర్తీ చేయబడింది. అన్ని శోధనలు, స్వాధీనం యొక్క వీడియో రికార్డింగ్ తప్పనిసరి చేయబడింది. మహిళలు, పిల్లలపై నేరాలపై కొత్త అధ్యాయం జోడించబడింది, ఏ పిల్లలనైనా కొనడం, విక్రయించడం ఘోరమైన నేరంగా మార్చబడింది . మైనర్‌పై సామూహిక అత్యాచారానికి మరణశిక్ష లేదా జీవిత ఖైదు విధించే నిబంధన ఉంది.

మహిళలు, చిన్నారులపై నేరాలు, హత్యలు, రాష్ట్రంపై నేరాలకు కొత్త చట్టంలో ప్రాధాన్యం లభించింది. అతివ్యాప్తి చెందుతున్న సెక్షన్లు విలీనం చేయబడ్డాయి. సరళీకృతం చేయబడ్డాయి. భారతీయ శిక్షాస్మృతిలోని 511కి వ్యతిరేకంగా 358 సెక్షన్లు మాత్రమే ఉంటాయని వర్గాలు తెలిపాయి.

ఉదాహరణకు, సెక్షన్ 6 నుండి 52 వరకు చెల్లాచెదురుగా ఉన్న నిర్వచనాలు ఒక విభాగం కిందకు తీసుకురాబడ్డాయి. పద్దెనిమిది సెక్షన్లు ఇప్పటికే రద్దు చేయబడ్డాయి. తూనికలు మరియు కొలతలకు సంబంధించిన నాలుగు లీగల్ మెట్రాలజీ చట్టం, 2009 కింద కవర్ చేయబడ్డాయి.

వివాహానికి సంబంధించిన తప్పుడు వాగ్దానాలు, మైనర్‌లపై సామూహిక అత్యాచారం, మాబ్ లిన్చింగ్, చైన్ స్నాచింగ్ మొదలైన సందర్భాలు నివేదించబడ్డాయి. అయితే ప్రస్తుత ఇండియన్ పీనల్ కోడ్‌లో అలాంటి సంఘటనలను ఎదుర్కోవడానికి నిర్దిష్ట నిబంధనలు లేవు.

భారతీయ న్యాయ సంహితలో వీటిని ప్రస్తావించినట్లు సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.

పెళ్లి చేసుకుంటానన్న తప్పుడు వాగ్దానాలతో లైంగిక సంబంధాలు పెట్టుకుని మహిళలను విడిచిపెట్టడం వంటి కేసులకు కొత్త నిబంధన పెట్టారు.

మూడు చట్టాలు న్యాయం, పారదర్శకత, న్యాయబద్ధతపై ఆధారపడి ఉన్నాయని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.

కొత్త చట్టాల ప్రకారం, ఒక వ్యక్తి ఇప్పుడు భౌతికంగా పోలీసు స్టేషన్‌ను సందర్శించాల్సిన అవసరం లేకుండా ఎలక్ట్రానిక్ కమ్యూనికేషన్ ద్వారా సంఘటనలను నివేదించవచ్చు. ఇది సులభంగా, త్వరితగతిన నివేదించడానికి అనుమతిస్తుంది, పోలీసుల ద్వారా సత్వర చర్యను సులభతరం చేస్తుంది.

జీరో ఎఫ్‌ఐఆర్‌ను ప్రవేశపెట్టడంతో, ఒక వ్యక్తి అధికార పరిధితో సంబంధం లేకుండా ఏదైనా పోలీసు స్టేషన్‌లో ప్రథమ సమాచార నివేదిక (ఎఫ్‌ఐఆర్) దాఖలు చేయవచ్చు.

ఇది చట్టపరమైన చర్యలను ప్రారంభించడంలో జాప్యాన్ని తొలగిస్తుంది. నేరాన్ని వెంటనే నివేదించేలా చేస్తుంది.

చట్టం యొక్క ఆసక్తికరమైన జోడింపు ఏమిటంటే, అరెస్టు అయిన సందర్భంలో, వ్యక్తి తన పరిస్థితి గురించి తనకు నచ్చిన వ్యక్తికి తెలియజేయడానికి హక్కు కలిగి ఉంటాడు.

ఇది అరెస్టు చేయబడిన వ్యక్తికి తక్షణ మద్దతు, సహాయాన్ని నిర్ధారిస్తుంది.

అంతేకాకుండా, అరెస్టు వివరాలు ఇప్పుడు పోలీసు స్టేషన్‌లు, జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయాల్లో ప్రముఖంగా ప్రదర్శించబడతాయి, అరెస్టయిన వ్యక్తి కుటుంబాలు, స్నేహితులు ముఖ్యమైన సమాచారాన్ని సులభంగా యాక్సెస్ చేయడానికి అనుమతిస్తారు.

కేసులు, దర్యాప్తులను పటిష్టం చేసేందుకు ఫోరెన్సిక్ నిపుణులు తీవ్రమైన నేరాలకు సంబంధించిన నేరాలను సందర్శించి ఆధారాలు సేకరించడం తప్పనిసరి అయింది.

కొత్త చట్టాల ప్రకారం, మహిళలపై నేరాల బాధితులు తమ కేసు పురోగతిపై 90 రోజులలోపు ఎప్పటికప్పుడు అప్‌డేట్‌లు పొందేందుకు అర్హులు.

ఈ నిబంధన బాధితులకు సమాచారం అందించి, చట్టపరమైన ప్రక్రియలో పాలుపంచుకునేలా చేస్తుంది, పారదర్శకత, నమ్మకాన్ని పెంచుతుంది.

కొత్త చట్టాలు అన్ని ఆసుపత్రులలో మహిళలు, పిల్లలపై నేరాల బాధితులకు ఉచిత ప్రథమ చికిత్స లేదా వైద్య చికిత్సకు హామీ ఇస్తున్నాయి.

ఈ నిబంధన అత్యవసర వైద్య సంరక్షణకు తక్షణ ప్రాప్యతను నిర్ధారిస్తుంది. సవాలు సమయాల్లో బాధితుల శ్రేయస్సు, కోలుకోవడానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది.

సమన్లు ​​ఇప్పుడు ఎలక్ట్రానిక్‌గా అందించబడతాయి. చట్టపరమైన ప్రక్రియలను వేగవంతం చేయడం, రాతపనిని తగ్గించడం, పాల్గొన్న అన్ని పక్షాల మధ్య సమర్థవంతమైన కమ్యూనికేషన్‌ను నిర్ధారించడం కోసం.

14 రోజుల్లోగా ఎఫ్‌ఐఆర్, పోలీసు రిపోర్ట్, ఛార్జ్ షీట్, స్టేట్‌మెంట్‌లు, కన్ఫెషన్స్, ఇతర పత్రాల కాపీలను స్వీకరించడానికి నిందితులు, బాధితుడు ఇద్దరూ అర్హులు.

కేసు విచారణలలో అనవసర జాప్యాన్ని నివారించడానికి, సకాలంలో న్యాయం అందేలా చేయడానికి కోర్టులు గరిష్టంగా రెండు వాయిదాలను మంజూరు చేస్తాయి.

కొత్త చట్టాలు అన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు సాక్షుల భద్రత, సహకారాన్ని నిర్ధారించడానికి, చట్టపరమైన చర్యల విశ్వసనీయత మరియు ప్రభావాన్ని పెంచడానికి సాక్షుల రక్షణ పథకాలను అమలు చేయాలని ఆదేశించాయి.

"లింగం" యొక్క నిర్వచనం ఇప్పుడు లింగమార్పిడి వ్యక్తులను కలిగి ఉంది, చేరిక, సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.

అన్ని చట్టపరమైన చర్యలను ఎలక్ట్రానిక్ పద్ధతిలో నిర్వహించడం ద్వారా, కొత్త చట్టాలు బాధితులు, సాక్షులు, నిందితులకు సౌలభ్యాన్ని అందిస్తాయి, తద్వారా మొత్తం చట్టపరమైన ప్రక్రియను క్రమబద్ధీకరించడం, వేగవంతం చేయడం జరుగుతుంది.

బాధితురాలికి మరింత రక్షణ కల్పించడానికి, అత్యాచారం నేరానికి సంబంధించిన దర్యాప్తులో పారదర్శకతను అమలు చేయడానికి, బాధితురాలి స్టేట్‌మెంట్ ఆడియో-వీడియో మార్గాల ద్వారా రికార్డ్ చేయబడుతుంది.

మహిళలు, 15 ఏళ్లలోపు వ్యక్తులు, 60 ఏళ్లు పైబడిన వ్యక్తులు మరియు వికలాంగులు లేదా తీవ్రమైన అనారోగ్యం ఉన్నవారు పోలీసు స్టేషన్‌లకు హాజరుకాకుండా మినహాయించబడ్డారు. వారి నివాస స్థలంలో పోలీసు సహాయాన్ని పొందవచ్చు.