ముంబై పేలుళ్ల కేసు.. 19 ఏళ్ల తర్వాత 12 మంది నిర్దోషులుగా విడుదల

జులై 11, 2006న ముంబై లోకల్‌ రైళ్లలో జరిగిన వరుస పేలుళ్ల కేసులో 19 ఏళ్ల తర్వాత నిందితులు నిర్దోషులుగా బయటపడ్డారు. ఈ కేసులో 12 మందిని నిర్దోషులని బాంబే హైకోర్టు తేల్చింది. సరైన సాక్ష్యాలతో అభియోగాలను నిరూపించడంలో ప్రాసిక్యూషన్‌ విఫలమైందని కోర్టు వ్యాఖ్యానించింది. ఈ కేసులో 2015లో ప్రత్యేక కోర్టు ఐదుగురికి ఉరిశిక్ష, ఏడుగురికి యావజ్జీవ జైలు శిక్ష విధించింది. ఈ పేలుళ్లలో 189 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు.

2006 ముంబై రైలు బాంబు పేలుళ్లలో 189 మంది మృతి చెందగా, 800 మందికి పైగా గాయపడిన ఘటనలో దోషులుగా తేలిన 12 మందిని సోమవారం బాంబే హైకోర్టు నిర్దోషులుగా విడుదల చేసింది. ఈ 12 మందిలో ఐదుగురు దోషులు మరణశిక్ష పడినవారే. ముంబై సబర్బన్ రైల్వే నెట్‌వర్క్‌ను కుదిపేసిన వరుస పేలుళ్ల తర్వాత దాదాపు రెండు దశాబ్దాల తర్వాత ఈ తీర్పు వెలువడింది.

న్యాయమూర్తులు అనిల్ కిలోర్, శ్యామ్ చందక్‌లతో కూడిన ప్రత్యేక ధర్మాసనం, ప్రాసిక్యూషన్ కేసులో తీవ్రమైన లోపాలను ఎత్తిచూపుతూ, ఉత్తర్వులోని ఆపరేటివ్ భాగాన్ని చదివి వినిపించింది. కీలక సాక్షులు నమ్మదగనివారని , గుర్తింపు పరేడ్‌లు ప్రశ్నార్థకంగా ఉన్నాయని, హింస ద్వారా ఒప్పుకోలు ప్రకటనలను సేకరించారని కోర్టు గమనించింది.

"ఐడెంటిఫికేషన్ పరేడ్ గురించి డిఫెన్స్ తీవ్రమైన ప్రశ్నలను లేవనెత్తింది. చాలా మంది సాక్షులు అసాధారణంగా చాలా కాలం పాటు మౌనంగా ఉండిపోయారు, కొందరు నాలుగు సంవత్సరాలకు పైగా, ఆపై అకస్మాత్తుగా నిందితుడిని గుర్తించారు. ఇది అసాధారణం" అని బెంచ్ పేర్కొంది.

మొదట దోషులుగా తేలిన 12 మందిలో, కమల్ అన్సారీ అనే వ్యక్తి 2021లో నాగ్‌పూర్ జైలులో కోవిడ్-19 కారణంగా మరణించాడు. మిగిలిన 11 మంది, 19 సంవత్సరాలుగా జైలులో ఉన్నారు, ఇప్పుడు వారు విడుదల కానున్నారు. "ఈ తీర్పు తప్పుగా జైలు శిక్ష అనుభవిస్తున్న వారికి ఆశాకిరణంగా ఉంటుంది" అని కొంతమంది నిందితుల తరపున వాదించిన న్యాయవాది యుగ్ మోహిత్ చౌదరి అన్నారు. "మేము మా విధిని నిర్వర్తించాము. అది మా బాధ్యత" అని ధర్మాసనం స్పందించింది.

తీర్పును అంగీకరిస్తూనే, పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్ రాజా ఠాక్రే మాట్లాడుతూ, ఈ తీర్పు భవిష్యత్ విచారణలకు "మార్గదర్శక వెలుగు"గా ఉపయోగపడుతుందని అన్నారు. 2006 ముంబై రైలు పేలుళ్లు భారతదేశంలో అత్యంత దారుణమైన ఉగ్రవాద దాడులలో ఒకటిగా నిలిచాయి, పశ్చిమ రైల్వే లైన్‌లో రద్దీ సమయాల్లో ఫస్ట్-క్లాస్ కంపార్ట్‌మెంట్లలో ఏడు బాంబులు పేలాయి.