బతుకమ్మ పండగ గురించి ఈ విషయాలు తెలుసా?

బతుకమ్మ భారతదేశంలో తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లో జరుపుకునే అత్యంత అందమైన పూల పండుగలలో ఒకటి. పూల అలంకరణలు, మంత్రముగ్ధులను చేసే బతుకమ్మ పాటలు, సాధారణ ఆచారాలతో బతుకమ్మ పండుగ జరుపుకుంటారు. భూమి, నీరు, ప్రకృతిలోని ఇతర అంశాల మధ్య సంబంధాన్ని ఈ పండుగ మనకు తెలియజేస్తుంది.

ప్రత్యేకమైన పూల పండుగ: ఉత్సాహభరితంగా బతుకమ్మ పండుగను తెలంగాణ మహిళలు ఎక్కువగా జరుపుకుంటారు. సాంస్కృతిక గుర్తింపులో అంతర్భాగమైన ఈ పండుగ ఈ ప్రాంతంలో మాత్రమే పెరిగే పూలతో జరుపుకుంటారు. బతుకమ్మ వర్షాకాలం చివరి భాగంలో, చలికాలం ప్రారంభానికి ముందు వస్తుంది. రుతుపవన వర్షాలతో చెరువులు నిండుతాయి. వివిధ రంగులలో అడవి పువ్వులు వికసిస్తాయి. "గునుక పూలు", "తంగేడు పూలు" అత్యంత సమృద్ధిగా ఉంటాయి. బంతి, చెమంతి, నంది-వర్ధనం పూర్తిగా వికసిస్తాయి. ఆ పూలతో బతుకమ్మను పేర్చి మహిళలు పాటలు పాడుకుంటూ నృత్యాలు చేస్తారు.

బతుకమ్మ పండుగ సాధారణంగా దసరాకు రెండు రోజుల ముందు వచ్చే "సద్దుల బతుకమ్మ" (పండుగ యొక్క గొప్ప చివరి రోజు)కి ఒక వారం ముందు ప్రారంభమవుతుంది. మహిళలు తమ మాతృ గృహాలకు వెళ్లి పండుగను జరుపుకుంటారు. ఒక వారం మొత్తం, వారు చిన్న “బతుకమ్మలు” (పూలతో రంగోలిలు) పేరుస్తారు. వాటిని ఊరిలోని బొడ్రాయి దగ్గరికి తీసుకెళ్లి, వాటి చుట్టూ ఆడుకుంటారు, ఆపై వాటిని సమీపంలోని చెరువులో వేస్తారు. చివరి రోజు పురుషులు గునుక, తంగేడి కోసం అడవిని అన్వేషించడానికి వెళతారు. అది తెచ్చాక ఇంటివాళ్లంతా కలిసి పెద్ద బతుకమ్మలు చేస్తారు. పూలు వివిధ రంగులను ప్రసరింపజేయడానికి అందమైన నమూనాలో ఇత్తడి పలకపై (తాంబలం) పేరుస్తారు.

సంధ్యా సమయంలో మహిళలు ఆభరణాలు ధరించి, నూతన వస్త్రధారణలో పెద్ద బతుకమ్మను తీసుకుని చెరువు దగ్గరకు వెళ్తారు. అక్కడ బతుకమ్మను ఉంచి ఆట పాటలతో సందడి చేస్తారు. ప్రేమ, ఐక్యత, సంస్కృతిని జరుపుకుంటారు. వారు తమ వేడుకను ముగించిన తర్వాత, మహిళలు తమ తలపై బతుకమ్మను పెట్టుకుని గ్రామంలో లేదా పట్టణంలోని పెద్ద చెరువు వైపు వెళతారు. అన్ని సమయాల్లో జానపద పాటలు పాడుతూ బతుకమ్మలను చెరువులో నిమజ్జనం చేస్తారు. "మలేడా" (జొన్నరొట్టె, పచ్చి చక్కెరతో చేసిన డెజర్ట్)ని వారు తమ కుటుంబ సభ్యుల మధ్య పంచుకున్నప్పుడు అది ఒక మధురమైన గమనికతో ముగుస్తుంది. వీధులు ప్రతిధ్వనిస్తూ, ఆనందోత్సాహాలతో ప్రతిధ్వనిస్తూ బతుకమ్మను కీర్తిస్తూ ఇంటికి తిరిగి వస్తారు.

బతుకమ్మ పండుగ ప్రకృతి మాత, నీరు, మానవుల మధ్య సంబంధాన్ని తెలియజేస్తుంది. మహిళలు "బొడ్డెమ్మ" (బురదలో ఉన్న దుర్గామాత యొక్క మట్టి రూపం) తయారు చేసి బతుకమ్మలతో పాటు చెరువులో నిమజ్జనం చేస్తారు. ఇది చెరువుల శక్తిని పెద్దదిగా చేసి, ఎక్కువ నీటిని నిలుపుకోవడానికి సహాయం చేస్తుంది. పువ్వులు నీటిని శుద్ధి చేస్తాయి. దానిని శుభ్రపరుస్తాయి, తద్వారా గాలి నాణ్యతను మెరుగుపరుస్తుంది.

నీటి వనరులు అంతరించిపోతున్న తరుణంలో బతుకమ్మ పండుగ సంస్కృతిని పరిరక్షించడమే కాకుండా మనుగడకు అంతర్భాగమైన సహజ వనరులను కూడా కాపాడుతుంది. ఈ పండుగ వ్యవసాయ స్ఫూర్తికి నివాళులు అర్పిస్తుంది, ప్రకృతి వైభవాన్ని తెలియజేస్తుంది. బతుకమ్మ పండుగ 14 అక్టోబర్ 2023న ప్రారంభమై 23 అక్టోబరు 2023న ముగుస్తుంది. ఇది తెలంగాణలో ప్రసిద్ధి చెందిన పండుగ.

ఒక్కోరోజు బతుకమ్మకు ఒక్కో పేరు ఉంటుంది. అవేంటో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం..

- ఎంగిలి పువ్వు బతుకమ్మ

- అటుకుల బతుకమ్మ

- ముద్దపువ్వు / ముద్దపప్పు

- నానా బియ్యం

- అట్ల బతుకమ్మ

- అలిగిన / అర్రెము / అలక

- వేపకాయల బతుకమ్మ

- వెన్నె ముద్దల బతుకమ్మ

- సద్దుల బతుకమ్మ (చద్దుల బతుకమ్మ)