రూ.1000 కోట్ల జీఎస్టీ ఉల్లంఘన కుంభకోణంలో సోమేశ్ కుమార్

స్టేట్ బేవరేజెస్ కార్పొరేషన్‌తో సహా 75 కంపెనీలకు చెందిన రూ. 1000 కోట్ల ఇన్‌పుట్ టాక్స్ క్రెడిట్ స్కామ్‌ను తెలంగాణ రాష్ట్ర వాణిజ్య పన్నుల శాఖ (TSCTD) బయటపెట్టింది. మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి సోమేష్ కుమార్‌పై కేసు నమోదు చేశారు. మాజీ కమర్షియల్ ట్యాక్స్ అధికారులు, S V. కాశీ విశ్వేశ్వర రావు, A. శివ రామ ప్రసాద్, ఐఐటీ హైదరాబాద్ అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ సోహన్ బాబు లపై 406, 409, 120(బీ) చట్టం కింద సీసీఎస్ పోలీసులు కేసు నమోదు చేశారు. రాష్ట్ర పరిపాలనలోని అత్యున్నత కార్యాలయంలో పనిచేసిన మాజీ IAS అధికారికి సంబంధించి సాఫ్ట్‌వేర్ మార్పులు జరిగాయని ఫోరెన్సిక్ ఆడిట్ వెల్లడించింది. కమర్షియల్ ట్యాక్స్ డిపార్ట్‌మెంట్ సెంట్రల్ కంప్యూటర్ వింగ్ జాయింట్ కమిషనర్ (సిటి) కె.రవి కానూరి ఇచ్చిన ఫిర్యాదు మేరకు పోలీసులు కేసు నమోదు చేశారు. అదనపు కమిషనర్ (సేల్స్ టాక్స్) ఎస్సీ కాశీ విశ్వేశ్వరరావు (ఏ-1), డిప్యూటీ కమిషనర్ శివరామ్ ప్రసాద్ (ఏ-2), ప్రొఫెసర్ శోభన్‌బాబు (అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్, ఐఐటీ హైదరాబాద్), ప్లియాంటో టెక్నాలజీస్ (ఏ-4)ను నిందితులుగా పేర్కొన్నారు.

స్కాం ఎలా బయటపడింది?

బిగ్ లీప్ టెక్నాలజీస్ అండ్ సొల్యూషన్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ చేసిన GST మోసాన్ని తెలంగాణ రాష్ట్ర వాణిజ్య పన్ను శాఖ గుర్తించడంతో విచారణ ప్రారంభమైంది. మానవ వనరుల సరఫరాలో నిమగ్నమై/వ్యవహరించే కంపెనీలు, వాస్తవానికి ప్రభుత్వానికి ఎలాంటి పన్ను చెల్లించకుండా రూ.25.51 కోట్ల విలువైన ఇన్‌పుట్ టాక్స్ క్రెడిట్‌ను పాస్ చేయడం వల్ల రాష్ట్ర ఖజానాకు నష్టం వాటిల్లింది.

స్కామ్ బయటపడకముందు.. రాష్ట్ర వాణిజ్య పన్నుల శాఖ ఐఐటీ-హైదరాబాద్‌కు చెందిన నిపుణులను వాణిజ్య పన్నుల శాఖ కోసం సాఫ్ట్‌వేర్ డెవలప్‌మెంట్ కోసం సర్వీస్ ప్రొవైడర్లుగా నియమించుకుంది. ఒప్పందం ప్రకారం తెలంగాణలో నమోదు చేసుకున్న పన్ను చెల్లింపుదారులు దాఖలు చేసిన రిటర్న్‌ల ఆధారంగా విశ్లేషణలు చేయడం, వివిధ రకాల వ్యత్యాసాలను నివేదించడం సర్వీస్ ప్రొవైడర్ పాత్ర. బిగ్ లీప్ టెక్నాలజీస్ అండ్ సొల్యూషన్స్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ డెస్క్ ఆడిట్ సమయంలో ఈ వ్యత్యాసం కనిపించింది. ప్రాథమిక వ్యత్యాసం చాలా ఉంది. అయితే, ఐఐటీ-హైదరాబాద్ అభివృద్ధి చేసిన `స్క్రూటినీ మాడ్యూల్' ద్వారా రూపొందించిన నివేదికల్లో అది కనిపించడం లేదని ఫిర్యాదులో తేలింది.

విచారణ దేనికి దారి తీసింది?

అంతర్గత సిబ్బందితో సమగ్ర విచారణ చేపట్టారు. తొలుత ఆ శాఖకు చెందిన ఓ అధికారి ఐఐటీ-హైదరాబాద్‌ను సందర్శించారు. తరువాత, అతను సాఫ్ట్‌వేర్‌లో చేసిన మార్పుల డాక్యుమెంటేషన్ కాని, అప్పటి స్పెషల్ చీఫ్ సెక్రటరీ, రెవెన్యూ(CT), అడిషనల్ కమిషనర్ (ST), (IT & EIU) నుండి మౌఖిక సూచనల మేరకు చేసిన దరఖాస్తులలో మార్పులతో సహా పలు లోపాలను హైలైట్ చేస్తూ ఒక నివేదికను సమర్పించారు. 'స్క్రూటినీ రిపోర్ట్స్' IGST వ్యత్యాసాలను గుర్తించకపోవడంతో భారీ నష్టానికి దారితీసిందని అధికారి కనుగొన్నారు.

ఈ లొసుగులను అనుసరించి, డిపార్ట్‌మెంట్ ఉన్నతాధికారులు అప్పటి అదనపు కమిషనర్ కాశీ విశ్వేశ్వరరావు, శివ రామ ప్రసాద్ లను విచారణకు పిలిచారు. ఈ ఇద్దరు అధికారులతో పాటు, ఈ కంపెనీ ఐఐటీ-హైదరాబాద్ ప్రాంగణంలో వాణిజ్య పన్నుల శాఖ కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తున్నందున, ప్లియాంటో టెక్నాలజీస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్‌ను కూడా వివరణ కోరింది.

వివరణలో ఏమి తేలింది?

కంపెనీని, అధికారులను వివరణ కోరగా.. మాజీ చీఫ్‌ సెక్రటరీ సోమేశ్‌కుమార్‌ ఆదేశాల మేరకే పనిచేస్తున్నామని చెప్పారు. FIR ప్రకారం, కార్యకలాపాల సమయంలో, IGST, CGST, SGST, సెస్‌తో సహా మొత్తం నాలుగు వ్యత్యాసాలను గుర్తించడానికి IIT-హైదరాబాద్‌కు ఒక ఫార్మాట్ ఇవ్వబడింది. ఐజీఎస్టీ, సెస్ నోటీసులను ఎందుకు రూపొందించలేదో వారికి (ఐఐటీ హైదరాబాద్) సమాచారం లేదు. వాణిజ్య పన్నుల శాఖ కోసం సాఫ్ట్‌వేర్‌ను అభివృద్ధి చేయడాన్ని ప్లియాంటో టెక్నాలజీస్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తిరస్కరించిందని నివేదిక పేర్కొంది.

ఇంకా, వాణిజ్య పన్నుల శాఖ, IIT మధ్య ఒప్పంద ఒప్పందాన్ని స్వతంత్ర ఆడిట్ విభాగం ఆడిట్ చేసినప్పుడు, అది స్పెసిఫికేషన్‌లు, టైమ్‌లైన్‌లు, డెలివరీ తేదీలు, చెల్లింపు నిబంధనలలో తేడాలు ఉన్నాయని గుర్తించినట్లు ఎఫ్‌ఐఆర్ లో ఉంది. ఆ ఎఫ్ఐఆర్ ను న్యూస్‌మీటర్ యాక్సెస్ చేసింది. ఐఐటీ-హైదరాబాద్‌ ముసుగులో ఉన్న 11 కేసులను గుర్తించారు. 400 కోట్లకు పైగా ఎగవేశారు. తెలంగాణ స్టేట్ బేవరేజెస్ కార్పొరేషన్ లిమిటెడ్‌కు సంబంధించిన కేసు అందులో భాగం. రాష్ట్రంలో గుర్తించిన అవకతవకలు 1000 కోట్లు పైగానే ఉన్నాయని గుర్తించారు.

ఒక అధికారి నేరపూరిత కుట్రకు పాల్పడ్డారని ఆరోపించారు. పన్ను చెల్లింపుదారులకు సంబంధించిన డేటాను మాస్కింగ్ చేయడం, మోసపూరిత కేసులను రద్దు చేయవద్దని ఆదేశాలు జారీ చేయడం, IGST నష్టాలను అంచనా వేయడం కానీ జారీ చేసిన నోటీసులలో IGSTని చేర్చకపోవడం, వాణిజ్య పన్నుల శాఖ యొక్క యాజమాన్య డేటాను మూడవ పక్షంతో పంచుకోవడం వంటివి ఉన్నాయి.

అదనంగా, అనుకూలమైన ముందస్తు తీర్పులు పొందిన వారితో సహా నిర్దిష్ట వ్యక్తులకు అనుకూలంగా పన్ను చెల్లింపుదారుల అధికార పరిధిలో అనధికారిక మార్పులు జరిగాయని ఫిర్యాదుదారు తెలిపారు. Plianto Technologies Private Limited ఉద్యోగులు IIT-H రోల్స్‌లో ఉన్నారని, దానితో వాణిజ్య పన్నుల శాఖ ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నదని కూడా అధికారి అంటున్నారు. ప్రమేయం ఉన్న వ్యక్తులకు ఆర్థిక ప్రయోజనాలను దక్కి ఉండే అవకాశాన్ని తోసిపుచ్చలేమని అంటున్నారు.