కంటి వెలుగు విజయం వెనుక 'బెస్ట్'

హైదరాబాద్: రాష్ట్ర ఆరోగ్య శాఖ సహకారంతో ఎల్‌వి ప్రసాద్ ఐ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (ఎల్‌విపిఇఐ) పరిశోధకులు రూపొందించిన యునిక్ బేసిక్ ఐ స్క్రీనింగ్ టెస్ట్ (బెస్ట్) ప్రోటోకాల్ తెలంగాణ ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన కంటి వెలుగు కార్యక్రమం భారీ విజయం సాధించడం వెనుక రహస్యం.

తెలంగాణలో కంటి వెలుగు పథకం ప్రారంభించక ముందు దేశంలో ఏ రాష్ట్రంలోనూ ఇంత పెద్ద ఎత్తున కంటివెలుగు కార్యక్రమాన్ని చేపట్టే ప్రయత్నం చేయలేదు. ఒక వ్యక్తిపై ఇప్పటికే ఉన్న ప్రామాణిక ప్రోటోకాల్‌లను అనుసరించడం ద్వారా సాధారణ కంటి స్క్రీనింగ్ పరీక్షను నిర్వహించడం కనీసం 10 నుండి 15 నిమిషాలు పడుతుంది. అయితే కంటి వెలుగును అమలు చేయడానికి అలాంటి ప్రోటోకాల్‌లను అనుసరించడం అసాధ్యం. ఇది కంటి లోపాల కోసం 100 పని దినాలలో 1.5 కోట్ల మంది వ్యక్తులను పరీక్షించడం ఇంకా అసాధ్యం.

అందుకే సామూహిక కంటి స్క్రీనింగ్ కార్యక్రమాన్ని అమలు చేయడం సవాలుగా మారింది. పరీక్షలు నిర్వహించడానికి వైద్యులు లేదా కంటి నిపుణుల కొరతను పరిష్కరించడం. ఈ ఇబ్బందిని తలకెత్తుకుని, తెలంగాణకు చెందిన సీనియర్ ఆరోగ్య అధికారులు ఎల్‌విపిఇఐకి చెందిన పబ్లిక్ ఐ హెల్త్ పరిశోధకుడు డాక్టర్ శ్రీనివాస్ మర్మములతో కలిసి ప్రాథమిక ఐ స్క్రీనింగ్ టెస్ట్ (బెస్ట్)ని రూపొందించి, దానిని అమలు చేశారు.

''ప్రజల ఇంటి గుమ్మాల వద్ద ప్రాథమిక కంటి స్క్రీనింగ్ నిర్వహించడానికి కింది స్థాయి ఆరోగ్య కార్యకర్తలను సన్నద్ధం చేయడానికి 'బెస్ట్' అభివృద్ధి చేయబడింది. ఇది తక్కువ ఖర్చుతో కూడుకున్నది. వేగవంతమైనది. కేవలం 2 నుండి 3 నిమిషాలు మాత్రమే పడుతుంది. ఉన్నత స్థాయి సంరక్షణకు సిఫార్సుల కోసం ఒక ట్రయాజ్‌గా పనిచేస్తుంది. ప్రత్యేకంగా ఇది సామూహిక కమ్యూనిటీ స్క్రీనింగ్ ప్రోగ్రామ్‌లకు ఉపయోగపడుతుంది. ఇది దూరం, సమీప దృష్టి నష్టం రెండింటి భారాన్ని అంచనా వేయడానికి మాత్రమే కాకుండా, పేటరీజియం, కార్నియల్ స్కార్స్ మొదలైన స్థూల బాహ్య రుగ్మతల గురించి సమాచారాన్ని అందిస్తుంది'' అని ఇండియన్ జర్నల్ ఆఫ్ ఆప్తాల్మాలజీలో ప్రచురించబడిన బెస్ట్ అనే పేపర్‌లో డాక్టర్ శ్రీనివాస్ చెప్పారు.

ఎల్‌విపిఇఐకి చెందిన పబ్లిక్ ఐ హెల్త్ స్పెషలిస్ట్ కంటి వెలుగు పథకాన్ని విజయవంతంగా అమలు చేయడానికి తెలంగాణకు చెందిన సీనియర్ ఆరోగ్య అధికారులతో సహకరించారు. ఇది చివరికి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో డాక్టర్ వైఎస్ఆర్ కంటి వెలుగుగా ప్రతిరూపం పొందింది. ఢిల్లీ, హర్యానాలో కూడా ఇలాంటి కార్యక్రమాలు చేపడుతున్నారు.

బెస్ట్ ప్రోటోకాల్ యొక్క ప్రత్యేక లక్షణం ఏమిటంటే, ASHA (అక్రెడిటెడ్ సోషల్ హెల్త్ యాక్టివిస్ట్), ఆక్సిలరీ నర్సింగ్ మిడ్‌వైఫరీ (ANM), ఇతర గ్రాస్-రూట్ స్థాయి ఆరోగ్య కార్యకర్తలు కేవలం రెండు గంటల శిక్షణ తర్వాత కంటి పరీక్షలు చేయవచ్చు. బెస్ట్ ప్రోటోకాల్ మంచి లైటింగ్ పరిస్థితుల్లో సబ్జెక్ట్ ధరించి కళ్ళజోడుతో చేయబడుతుంది. నాలుగు సాధారణ దశల్లో పూర్తి చేయవచ్చు.